როდის მივმართოთ ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოს (ECHR) და რა უნდა ვიცოდეთ ამის შესახებ? გვასუხობს ლაშა ჯანიბეგაშვილი

ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო ( იგივე სტრასბურგის სასამართლო ECHR) არის სტრასბურგში მდებარე საერთაშორისო ტრიბუნალი, რომელიც განიხილავს ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის (ECHR) დარღვევებს. თუ ეროვნული სასამართლოების გზით ვერ მიაღწიეთ სამართლიანობას, ამ ინსტანციაში შესაძლებელია საჩივრის შეტანა.

1. ვინ და როდის შეიძლება მიმართოს სტრასბურგის სასამართლოს ლაშა ჯანიბეგაშვილი გვპასუხობს?#

სტრასბურგის სასამართლოს შეუძლია განიხილოს საქმე, თუ:
✅ თქვენი უფლებები დაირღვა – ევროპული კონვენციის რომელიმე მუხლი ირღვევა (მაგალითად, სიცოცხლის უფლება, წამების აკრძალვა, სამართლიანი სასამართლოს უფლება  არაეფექტური გამოძიებადა სხვ.).
✅ ყველა ეროვნული ინსტანცია ამოწურულია – საჩივრის გაგზავნამდე აუცილებელია ყველა ადგილობრივი სამართლებრივი გზა იყოს გამოყენებული (გადაწყვეტილების გასაჩივრება აპელაციასა და, საჭიროების შემთხვევაში, საკასაციო სასამართლოში).
✅ განმარტებულ ვადაში წარადგინეთ საჩივარი – ბოლო ოთხი თვის განმავლობაში მიღებული უნდა იყოს საბოლოო ეროვნული გადაწყვეტილება.
✅ დარღვევა სახელმწიფოსგან მოდის – საჩივარი შესაძლებელია მხოლოდ სახელმწიფოს ან მისი წარმომადგენლების (მაგალითად, პოლიცია, სასამართლო, აღმასრულებელი ხელისუფლება) ქმედებების ან უმოქმედობის გამო.

2. რა საკითხებს განიხილავს სასამართლო?

სტრასბურგის სასამართლოს შეუძლია საქმეები განიხილოს მხოლოდ იმ მუხლების ფარგლებში, რომლებიც დაცულია ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციით.
ყველაზე გავრცელებული მუხლები, რომელთა საფუძველზეც საქმეები შეაქვთ:

სიცოცხლის უფლება (მუხლი 2)

წამებისა და არაადამიანური მოპყრობის აკრძალვა (მუხლი 3)

თავისუფლებისა და უსაფრთხოების უფლება (მუხლი 5)

სამართლიანი სასამართლოს უფლება (მუხლი 6)

პირადი და ოჯახური ცხოვრების დაცვა (მუხლი 8)

გამოხატვის თავისუფლება (მუხლი 10)

დისკრიმინაციის აკრძალვა (მუხლი 14)

3. როგორ შევიტანოთ საჩივარი?

საფეხურები:

1️⃣ შეავსეთ ოფიციალური საჩივრის ფორმა (ხელმისაწვდომია სასამართლოს ვებსაიტზე).
2️⃣ ჩართეთ ყველა საჭირო დოკუმენტი, მათ შორის ეროვნული სასამართლოების გადაწყვეტილებები.
3️⃣ მიუთითეთ კონკრეტული კონვენციის მუხლი, რომელიც დაირღვა.
4️⃣ გააგზავნეთ ფოსტით შემდეგ მისამართზე:
The Registrar, European Court of Human Rights, Council of Europe, F-67075 Strasbourg Cedex, France

⚠ მნიშვნელოვანია: ელექტრონული ფოსტით ან ონლაინ საჩივრის შეტანა შეუძლებელია – ყველაფერი უნდა გაიგზავნოს ფიზიკურად.

4. რა უნდა გავითვალისწინოთ?

სტრასბურგის სასამართლო არ არის დამატებითი აპელაცია – ის არ გადახედავს ეროვნული სასამართლოების გადაწყვეტილებებს, არამედ შეაფასებს, დაირღვა თუ არა ადამიანის უფლებები.

პასუხისმგებლობა სახელმწიფოს ეკისრება – თუ თქვენი უფლებები კერძო პირმა დაარღვია და სახელმწიფო ეფექტიანად მოქმედებდა, საჩივარი დაუშვებელი იქნება.

პროცესი დიდ დროს მოითხოვს – სასამართლოს შეუძლია წლობით შეისწავლოს საქმე, თუმცა გადაუდებელ შემთხვევებში არსებობს პრიორიტეტული განხილვის შესაძლებლობა.

5. რა შედეგი შეიძლება მოჰყვეს საჩივრის დაკმაყოფილებას?

თუ სტრასბურგის სასამართლო მიიჩნევს, რომ თქვენი უფლებები დაირღვა:
✔ სახელმწიფოს დაევალება კომპენსაციის გადახდა
✔ შეიძლება მოხდეს კანონმდებლობის ან პრაქტიკის შეცვლა
✔ ეროვნული სასამართლოების მიერ მიღებული გადაწყვეტილება შესაძლოა გაბათილდეს

სტრასბურგის სასამართლოსთვის მიმართვა უკანასკნელი გზაა, როდესაც ყველა ეროვნული სამართლებრივი გზა უკვე ამოწურულია. მნიშვნელოვანი ფაქტორებია საჩივრის ვადის დაცვა, საჭირო დოკუმენტაციის სრული მომზადება და დარღვევის მკაფიო იურიდიული დასაბუთება.გაიტალისწინეთ რომ 4თვეა საბოლოო გადაწყევტილების გამოცხადებიდან ვადა

თუ თქვენი უფლებები დაირღვა და გსურთ ევროპის სასამართლოს მიმართვა, პროფესიონალი ადვოკატის კონსულტაცია მნიშვნელოვნად გაზრდის წარმატების შანსს. დაგვიკავშირდით 558 77 77 33 მარიამ ჭყონია დ ალაშ ჯანიბეგაშვილი დაიცავენ თქვენს უფლებებს.

ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

სამართლიანი სასამართლო

სააპელაციო სასამართლო

საქართველოს კონსტიტუცია

სამართლებრივი დავები

იურიდიული დახმარება

საერთაშორისო სამართალი

იურიდიული კონსულტაცია

უფლებების დაცვა

დისკრიმინაციის აკრძალვა

კანონი და მართლმსაჯულება
#ადვოკატი_მარიამ_ჭყონია 

#ლაშა_ჯანიბეგაშვილიhttp://ადვოკატი მარიამ ჭყონია და ლაშა ჯანიბეგაშვილი